         |
Badanie pisma ręcznego polega na analizie porównawczej zespołów cech pisma tj: cech syntetycznych, topograficznych, motorycznych, mierzalnych i konstrukcyjne, pomiędzy materiałem dowodowym i porównawczym. Na podstawie występujących zgodności, analogii czy różnic formułowana jest opinia pismoznawcza, mająca charakter kategoryczny bądź prawdopodobny (potwierdzenie lub wykluczenie autentyczności danego zapisu bądź ustalenie wykonawstwa danego zapisu).
Badanie pisma ręcznego (potocznie zwanego grafologicznym) obejmuje:
- badanie pisma
- badanie podpisów (czytelne, nieczytelne, skrócone)
- badanie paraf (aliterowe wytwory graficzne)
- badanie zapisów cyfrowych
Pismo człowieka jako indywidualny ślad psychomotoryczny powstały w wyniku procesu personalizacji grafizmu warunkowany jest m. in. przez fizjologie człowieka związaną z układem kostno-mięśniowym, częstotliwością pisania, rodzajem wykonywanej pracy, chorobami, a także środowiskiem w jakim się wychowuje.
Kto wykonuje opinie z zakresu badania pisma:
- Laboratoria Kryminalistyczne Policji np. Komendy Wojewódzkiej Policji w Rzeszowie. W większości Laboratoria KWP wykonują opinie na zlecenie jednostek Policji w danym województwie. Często jednak ze względu na dużą ilość spraw wymagających opinii, czas oczekiwania na jej wydanie wynosi kilka-kilkanaście miesięcy.
- Instytuty Kryminalistyczne np. Instytut Ekspertyz Sądowych im. Prof. dr. Jana Sehna
- Biegli Sądowi - eksperci z dziedziny badania pisma powołani przez Prezesa Sądu Okręgowego, zaprzysiężeni i wpisani na Listę Biegłych Sądowych. Uzyskanie wpisu na listę biegłych jest potwierdzeniem wiedzy, umiejętności i rzetelności, a także odpowiedniego poziomu etycznego eksperta. Sędzia przed odebraniem opinii ustnej od biegłego przypomina o przysiędze złożonej przez biegłego. Pod każdym zleceniem ekspertyzy wydanym przez prokuraturę czy policję widnieje zapis o karze pozbawienia wolności grożącej biegłemu za wydanie opinii niezgodnej z prawdą.
- Tzw. eksperci od pisma - bez kwalifikacji podlegających weryfikacji. Osoby, które uczestniczyły w kursach czy szkoleniach (stacjonarnych bądź internetowych), których wiedza i doświadczenie nie są potwierdzone, zweryfikowane i uznane przez niezależne i profesjonalne instytucje czy urzędy.
Dokumenty najczęściej fałszowane:
- dokumenty cywilno-prawne np. umowa kupna-sprzedaży, najmu lokalu, umowa zlecenie, o świadczenie usług telekomunikacyjnych, umowa pożyczki
- dokumenty pracownicze np. LISTA OBECNOŚCI PRACOWNIKÓW, lista płac, umowa o pracę, oświadczenia
- dokumenty firmowe np. potwierdzenie odbioru gotówki/towaru, oferta przetargowa, FAKTURY
- dokumenty bankowe np. UMOWA KREDYTU, dokumenty kasowe, weksel, polecenie przelewu/zapłaty, zaświadczenie o zarobkach
- ANONIM, DONOS
- dokumenty medyczne np. karta pacjenta, recepty, ZWOLNIENIA LEKARSKIE
- dokumenty szkolne np. dyplomy, świadectwa, zwolnienia szkolne, wpisy do indeksów, podania, dziennik szkolny, WYPRACOWANIA
- dokumenty prywatne np. TESTAMENT, list samobójczy, widokówka, pamiętnik